Cách trồng và chăm sóc cây Bạc hà

Cách trồng và chăm sóc cây Bạc hà

Bạc hà Âu hay cây Bạc Hà, (danh pháp khoa học: Mentha × piperita) là một loại cây thuộc họ Lamiaceae, được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753. Đây là một loại cây thân thảo sống lâu năm, toàn cây có mùi thơm hắc vì có chứa tinh dầu menthol.

Nếu muốn dùng bạc hà để chiết xuất tinh dầu, bạn hãy để lá bạc hà già một chút, khoảng 2 tháng thì thu hoạch nhé!

Theo các công trình nghiên cứu của Brike và Camus thì Bạc hà âu là một loại cây lai tự nhiên giữa Mentha aquatica và Mentha spicata ở thể lại ba vì một trong bố mẹ cũng là dạng lại giữa hai loại Mentha silvestris, Mentha longifolia và loài Mentha rotundifolia. Cây này thường mọc hoang trong tự nhiên với các loài cây bố mẹ của chúng ở Trung và Nam châu Âu.

Bạc Hà Âu thuộc nhóm cây năm, thường lụi vào mùa đông. Thân vuông, mọc đứng hay mọc bò, cao 30– 50 cm, có khi lên đến 1m, có rễ mọc ra từ các đốt. Lá mọc đối, hình trứng, mép khía răng, dài 4–9 cm và rộng 1,5–4 cm, xanh đậm có lông cả hai mặt. Hoa nhỏ màu trắng hay tím hồng, tụ tập ở kẽ lá, tràng hình môi. Toàn cây có tinh dầu mùi thơm. Loài Mentha piperita L. và một số giống khác thuộc loài Mentha arvensis L. được nhập trồng ở Việt Nam.

Các loài Bạc hà được xem là thảo dược xưa nhất thế giới, với những bằng chứng khảo cổ cho thấy nó đã được sử dụng làm thuốc khoảng 10.000 năm về trước. Bạc hà kích thích giúp tiêu hóa làm cho ăn dễ tiêu, chữa đau bụng đi ngoài, sát trùng mạnh, chữa cảm sốt, nhức đầu, ngạt mũi. Ngoài ra cây Bạc Hà còn có tác dụng đuổi côn trùng như muỗi, gián, kiến, sâu bọ,...

Dưới đây là một số bài thuốc tiêu biểu:

• Chữa cảm sốt: dùng lá hay cả cây tươi (10-20g) cho vào 100ml nước sôi, đậy kín, hãm 10 phút, lấy hơi để xông, lấy nước uống nóng, sau đó đắp chăn kín cho ra mồ hôi rồi lau sạch.
• Chữa chảy máu cam: 10g bạc hà tươi giã nhỏ, vắt lấy nước thấm bông gòn rồi cho vào hai lỗ mũi.
• Chữa tưa lưỡi trẻ em: rửa sạch lá bạc hà, cuộn vào đầu ngón tay, rà lên lưỡi vài lần trước khi cho bú.
• Chữa ong, kiến đốt: 10g bạc hà tươi, giã dập với vài hạt muối ăn, đắp lên chỗ bị đốt.
• Chữa đầy bụng, đau bụng: lá bạc hà khô (50g), tinh dầu bạc hà (50g), rượu nặng 90 độ (1000ml). Mỗi ngày uống nhiều lần, mỗi lẫn 5-10 giọt cho vào nước nóng để uống.

Hướng dẫn cách trồng cây Bạc Hà từ hạt giống hoặc cắt cành:

Cách trồng dưới đây có thể áp dụng cho các loại cây: bạc hà, húng bạc hà, húng quế, rau thơm...

• Miền Nam: bạc hà có thể trồng được quanh năm. Toàn bộ thời gian sinh trưởng mất khoảng 110 ngày.
• Miền Bắc có 2 vụ: trồng tháng 2, 3 thu hoạch tháng 6, 7; trồng tháng 8, 9 thu hoạch tháng 2, 3. (Thời gian khác trồng vẫn được nhưng cây sẽ phát triển kém hơn và cần chăm sóc kỹ hơn, mùa đông không thích hợp trồng)
  

Gieo hạt giống:

- Hạt giống Bạc Hà khá nhỏ nên bạn không cần ngâm nước trước khi gieo. (Hoặc bạn có thể ngâm hạt giống trong thuốc kích thích sinh trưởng cây trồng trong khoảng 1 giờ - ví dụ: Atonik - Cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi làm).

- Đất: Bạn nên chuẩn bị đất tơi xốp, thoát nước tốt hoặc đất phù sa là tốt nhất.

- Bạn có thể gieo hạt giống vào chậu hoặc gieo thẳng lên khoảng đất ngoài vườn (chỗ râm mát), đào hốc nhỏ sâu 0,2-0,3 cm, rắc hạt giống vào đó với mật độ từ 2 - 3 hạt/hốc, sau đó phủ lớp đất mỏng phía trên.

- Dùng bình tưới dạng phun mưa tưới lên bề mặt gieo, tưới ướt đẫm đất, 1 ngày tưới 1-2 lần (3 lần nếu nhiều độ ngoài trời nóng và đất gieo không đủ độ ẩm). (Nhiệt độ xung quanh chỗ gieo nên duy trì ở 16o - 20oC)

- Sau 5 - 10 ngày hạt giống bắt đầu nảy mầm, bạn để cây non phát triển 2-3 tuần rồi đánh ra chỗ trồng, khoảng cách giữa các cây và các hàng khoảng 50x20 cm hoặc chuyển vào chậu và để ở bàn làm việc, phòng khách, phòng ngủ,.... sau khoảng 2 tháng là có thể thu hoạch được rồi.

P/s: Sau khi chuyển cây ra chỗ trồng mới hoặc sang chậu 5-7 ngày bạn có thể bón thêm phân chuồng ủ (phân bò rất tốt) hoặc phân NPK (pha với nước),.. với liều lượng vừa đủ, bón cách gốc từ 5-10 cm, không bón trực tiếp vào gốc cây.

Nhân giống từ cành:

Bước 1: Đầu tiên, bạn cắt cành thành từng đoạn dài 10 – 15 cm, có 3 – 4 mắt rồi ngâm vào lọ nước trong 10 ngày.

Bước 2:

- Cây bạc hà có thể trồng trên nhiều loại đất như đất thịt, đất cát, đất xám… nhưng không bị phèn hoặc mặn, phải cao ráo, thoát nước.

- Bạn chú ý cày bừa kỹ phần đất trồng, phơi ải, đập nhỏ và nhặt sạch cỏ. Bạn có thể mua các loại đất sạch, đất phù hợp với loại cây cần trồng ở các cửa hàng bán cây cảnh.

- Sau khi chuẩn bị đất kỹ, bạn trộn đều đất với phân bón theo tỉ lệ 5:1. Khi trồng, bạn nên chọn loại chậu có lỗ thoát nước hoặc tận dụng thùng xốp hoặc vỏ chai lọ để làm chậu.

Bước 3:

- Sau khi rễ dài 3 - 4cm, bạn chuyển cây vào chậu. Mỗi chiếc chậu có đường kính miệng 15cm có thể trồng được ba cây.

- Đầu tiên, bạn cho một chút đất vào dưới chậu, rồi cho cây bạc hà vào rồi vun đất cho chặt. Vì đây là một loại cây dễ trồng nên bạn không cần quá lo lắng nếu rễ cây bị đứt. Bạn chỉ cần đảm bảo cây được vun đất chặt tay để cây có thể đứng vững là được.

Bước 4:

- Sau khi trồng, bạn tưới cây hàng ngày và đặt ở nơi có nhiều ánh sáng để cây có thể phát triển tốt nhất.

- Bạn thường xuyên cắt tỉa lá cây và nhặt cỏ dại làm sạch đất trồng nhé!

- Bạn lưu ý tránh tưới quá nhiều nước sẽ làm úng đất và gây nhiều sâu hại, bệnh dịch.

Vì bạc hà phát triển rất khỏe, nhanh nên bạn có thể để bạc hà ở những nơi như bếp hay bàn làm việc đấy!